Gangsterzy na scenie Teatru Bolszoj

Balet, który bezpośrednio można zobaczyć tylko na moskiewskiej scenie, dzięki transmisji satelitarnej pojawi się w kinach na całym świecie. „Złoty Wiek” Szostakowicza w choreografii Jurija Grigorowicza już 16 października!

Dzieło genialnego rosyjskiego symfonika, jednego z najwybitniejszych kompozytorów XX wieku – Dmitrija Szostakowicza, miało trudną historię. Jego pierwszy balet, „Złoty Wiek”, był w latach 30. ub. wieku przedmiotem ostrej krytyki, w końcu cenzura doprowadziła do zdjęcia go z afisza. Autor chciał pokazać w krzywym zwierciadle dwa światy: komunistyczny i kapitalistyczny. „Złoty Wiek” w swej pierwotnej wersji był więc, zgodnie z obowiązującą wtedy wizją świata, polityczną satyrą na zmiany zachodzące w ówczesnej Europie, w tym na rodzący się faszyzm. W balecie grupa sowieckich graczy wyjeżdżała do kraju kapitalistycznego na mecz, który ma być rozegrany podczas wystawy przemysłowej „Złoty Wiek”. Sowieccy piłkarze wygrywają mecz, więc kapitalistyczna policja ich aresztuje... Na szczęście dla piłkarzy uwalnia ich miejscowy proletariat.

Cenzorom nie spodobały się jednak odniesienia do modnych wówczas tańców, które uznano za burżuazyjne i dzieło zostało zdjęte z repertuaru. Balet, pełen dowcipnej muzyki zawierającej m.in. elementy zakazanego później przez komunistów jazzu, przywrócił scenie w 1982 roku choreograf i ówczesny dyrektor baletu Bolszoj Jurij Grigorowicz. Opracował na nowo libretto, akcję przeniósł w środowisko gangsterskie: Borys, przedstawiciel radzieckiej młodzieży, zakochuje się w tancerce Ricie, która na co dzień występuje w kabarecie „Złoty Wiek”. Ritę pragnie zdobyć także miejscowy gangster Jaszka, ukrywający się pod przebraniem artysty rewiowego monsieur Jacques’a. Dochodzi do walki między rywalami.
Balet Teatru Bolszoj wznawia „Złoty Wiek” po dłuższej przerwie. Do tej pory ten tytuł można było obejrzeć tylko w Moskwie lub podczas tournée zespołu Bolszoj. W niedzielę 16 października dzięki transmisji satelitarnej pojawi się on na ekranach kin i teatrów na całym świecie. W głównych partiach będziemy podziwiać Ninę Kapcową jako Ritę, Rusłana Skworcowa w roli Borysa, Michaiła Łobuchina jako Jaszkę i Jekaterinę Krysanową jako zakochaną w nim Luśkę.
Więcej na www.nazywowkinach.pl; https://www.facebook.com/nazywowkinach

O czym jest ten taniec?

AKT PIERWSZY
Obraz pierwszy
Święto ludowe. W tłumie bawiących się – Rita. Rozpoczyna się agitacyjne przedstawienie młodzieży pracującej. Wykonawcami są młodzi rybacy, a wśród nich Borys. Rita i Borys nawiązują znajomość, ale dziewczyna nagle gdzieś znika. Borys rusza za nią.

Obraz drugi
Poszukiwania Rity prowadzą Borysa do NEP-owskiej* restauracji Złoty Wiek. Na estradzie trwa przedstawienie, w którym rej wodzą gwiazdy variété: Margot i monsieur Jacques. Ku swemu zdumieniu w mademoiselle Margot Borys rozpoznaje dziewczynę, której szukał. Ich radość z ponownego spotkania nie uchodzi uwagi Jacques’a.

Obraz trzeci
Szajka bandytów dowodzona przez Jacques’a, czyli Jaszkę, planuje nową akcję. Luśka wabi dwóch pijanych NEP-manów**, których szajka napada i ograbia.

Obraz czwarty
Po powrocie do restauracji, znów w przebraniu artysty rewiowego, monsieur Jacques widzi tańczących Borysa i Ritę. Jacques zaczepia młodzieńca i zaczyna rozróbę. Rita stara się rozdzielić przeciwników.

Obraz piąty
Borys i Rita pozostają sami. Młody rybak wyznaje Ricie miłość, a dziewczyna odpowiada mu wzajemnością.

AKT DRUGI
Obraz szósty
Nienawykły do porażek monsieur Jacques stara się podbić serce Rity, ale ona odrzuca jego zaloty i odchodzi.

Obraz siódmy
W bandyckiej melinie baluje szajka. Jaszka przychodzi z nowym pomysłem na rozróbę. Jest rozwścieczony odmową Rity i pragnie zemsty.

Obraz ósmy
Na brzegu morza pracują młodzi rybacy. To tu Rita przyszła szukać Borysa. Miłosne sam na sam. Nagle pojawia się szajka Jaszki i otacza zakochanych. Bandyci rzucają się na Borysa, który staje do nierównej walki. Rita biegnie wezwać pomoc. Powraca z przyjaciółmi, którzy rzucają się w pościg za bandytami.

Obraz dziewiąty
W Złotym Wieku trwa zabawa. Myśli Rity krążą wokół Borysa, nie może już znieść atmosfery lokalu, ale musi po raz kolejny wykonać swój numer.

Obraz dziesiąty
Rita postanawia rzucić raz na zawsze pracę w Złotym Wieku. Ale monsieur Jacques zagradza jej drogę, ponawiając zaloty. Świadkiem całej sytuacji jest Luśka. Zaślepiona zazdrością, rzuca się z nożem na Jaszkę, ale sama pada z jego ręki.

Obraz jedenasty
Mając Ritę jako zakładniczkę, Jaszka postanawia uciec. Dopada go jednak Borys i uwalnia dziewczynę. Zakochani są szczęśliwi. Ich radość podzielają także przyjaciele – rybacy.

* Nowa Polityka Ekonomiczna ( ros. Nowaja ekonomiczeskaja polityka, w skrócie NEP) – określenie doktryny polityki gospodarczej Rosji Radzieckiej, później ZSRR w latach 1921–1929. Określana jest ona jako rodzaj gospodarki mieszanej lub kapitalistycznej.
** NEP-man – osoba biorąca los w swoje ręce, prywatny biznesmen w Rosji Radzieckiej.

Przedstawienie trwa około 2 godzin i 20 minut (w tym 1 przerwa).

Kto za tym stoi?

Jurij Grigorowicz
Choreograf i przez ponad 30 lat dyrektor baletu Bolszoj (lata 1964–1995). Wypracował swój własny, niepowtarzalny styl. Ikonami tego stylu stały się spektakle: „Spartakus”, „Złoty Wiek”, „Iwan Groźny” i „Romeo i Julia”. W 2008 roku Grigorowicz powrócił do Teatru Bolszoj jako baletmistrz i choreograf i realizuje nowe wersje swoich baletów, jak m.in. „Śpiąca królewna”, „Rajmonda” czy „Legenda o miłości”. W 1982 roku dał nowe życie baletowi „Złoty Wiek”, który pierwotnie był spektaklem na wskroś socrealistycznym opowiadającym o walce klas i pracy robotników radzieckich. Choreograf przeniósł akcję do kabaretu „Złoty Wiek”, a bohaterami uczynił młodych ludzi czasów NEP-u – budujących radziecką przyszłość, ale też bandytów, ludzi z półświatka i burżujów czerpiących przyjemności z bytności w tytułowym lokalu.