Odeszła twórczyni Encyklopedii Muzycznej PWM
4 kwietnia 2016 r. zmarła dr Elżbieta Dziębowska (ur. W 1929 r.), muzykolog, wykładowca uniwersytecki, wieloletnia redaktor Polskiego Wydawnictwa Muzycznego; w czasie II wojny światowej harcerka i łączniczka w batalionie „Parasol” oraz uczestniczka Powstania Warszawskiego, ps. „Dewajtis”.
Dr Dziębowska urodziła się 16 kwietnia 1929 r. w Warszawie. Jako 15-letnia dziewczyna brała udział w kilku ważnych akcjach bojowych Powstania Warszawskiego, m.in. w akcji Weffels i akcji Kutschera. Po wojnie ukończyła liceum, a następnie muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1954-1970 związana była najpierw jako asystent, później adiunkt z Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, potem od 1970 do 1989 r. z Katedrą Historii i Teorii Muzyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1973-1983 wykładała również w Akademii Muzycznej w Krakowie.
Dzieło życia
Poza własnymi pracami naukowymi oraz promocją licznych magistrantów dr Dziębowska poświęciła się dziełu życia – redakcji pionierskiej w światowym piśmiennictwie muzycznym Encyklopedii Muzycznej PWM (Część biograficzna). Będąc nieprzerwanie przez blisko 40 lat redaktorem naczelnym tej wyjątkowej pozycji, doprowadziła edycję w 12 tomach do końca w 2012 r.
Odznaczona Orderem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych. W 2007 roku na chodniku przy Alejach Ujazdowskich, tam gdzie stała „Dewajtis” podczas akcji Kutschera, wmurowana została tablica pamiątkowa. W 2010 r. odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w uznaniu Jej wybitnych zasług dla polskiego środowiska muzycznego.
– To wielka strata nie tylko dla polskiego środowiska muzycznego – mówi Adam Radzikowski, dyrektor Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Poświęcenie i zaangażowanie, z jakimi pracowała nad przedsięwzięciem życia, nad słynną na całym świecie Encyklopedią Muzyczną PWM, były niezwykłe. Mimo przeciwności losu i wielu trudności, z konsekwencją i uporem dążyła do celu.
Setki stron maszynopisów
– Dr Dziębowska była mistrzynią sztuki redakcyjnej, niedościgłym wzorem dla setek muzykologów i redaktorów – dodaje dr Daniel Cichy, redaktor naczelny PWM. Wiedziała, jak z lawiny słów wyłowić ukryty sens, jak w sposób oszczędny sformułować głębokie w treści encyklopedyczne hasło.
– Zawsze skupiona, zawsze czytająca, stale poprawiająca setki stron maszynopisów, by było trafniej, zręczniej, by sens był przejrzysty, by osiągnąć cel – wspomina Danuta Ambrożewicz, sekretarz redakcji PWM i magistrantka dr Dziębowskiej. Ceniła prosty, mądry, prawdziwy, logiczny, spójny przekaz, z dyscypliną słowa niosącego maksimum treści, a o czynach z czasów Powstania Warszawskiego mówiła bez patosu i zwyczajnie.
Dr Elżbieta Dziębowska pozostanie w pamięci i historii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego jedną z osób, które wspólnie z polskim środowiskiem muzykologicznym stworzyły największe, pomnikowe edycje. Pozostanie Mistrzem dla wielu pokoleń muzykologów, redaktorów, leksykografów.
(red./PWM)