Pola Negri bohaterką 15. edycji Święta Niemego Kina

29.03.2018
Pola Negri bohaterką 15. edycji Święta Niemego Kina

Święto Niemego Kina od 15 lat jest stałą i rozpoznawalną pozycją na festiwalowej mapie Warszawy. Flagowe wydarzenie Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego odbędzie się w dniach 19–22 kwietnia w kinie Iluzjon przy ulicy Narbutta 50A. W trakcie 4 dni zobaczymy filmy z epoki kina niemego z akompaniamentem muzyki jazzowej, klasycznej, klubowej i eksperymentalnej, wykonywanej na żywo przez wybitnych artystów: Włodka Pawlika, Gabę Kulkę, Drekoty, Resinę czy Sutari.

Główną bohaterką tegorocznej edycji Święta Niemego Kina będzie ikona kina przedwojennego – Pola Negri, czyli urodzona w Polsce Barbara Apolonia Chałupiec. Odkryła ją rodzima wytwórnia „Sfinks”, a talent rozwinęła niemiecka „UFA”, dzięki której Negri stworzyła znakomity duet z reżyserem Ernstem Lubitschem. Ich współpraca zaowocowała amerykańskim kontraktem z wytwórnią „Paramount”, otwierając Poli najjaśniejszy rozdział jej kariery i stawiając ją w jednym szeregu z takimi gwiazdami jak chociażby Greta Garbo, Gloria Swanson czy Mary Pickford. Negri magnetyzowała na ekranie swoją nietuzinkową urodą i skalą talentu. Potrafiła równie dobrze wcielić się w rolę cyganki, rozbójniczki, hiszpańskiej tancerki czy robotnicy.

Ambicją tegorocznej edycji festiwalu jest przybliżenie widzom fenomenu tej gwiazdy poprzez ukazanie jak najszerszego spektrum jej kreacji. Zaprezentujemy cały wachlarz wcieleń Poli Negri w wydaniu melodramatycznym, komediowym, a nawet futurystyczno-groteskowym. Specjalnie w tym celu sprowadziliśmy unikatowe kopie filmowe z Murnau Stiftung w Wiesbaden, EYE Filmmuseum w Amsterdamie oraz Deutsche Kinemathek w Berlinie. Obok filmów z udziałem naszej bohaterki, pokażemy „Przepaść“ Urbana Gada (1910) z dunką Astą Nielsen, do której Pola była wielokrotnie porównywana, „Puszkę Pandory“ Georga W. Pasta (1929) z Loise Brooks, która stworzyła w kinie bardzo podobny typ kobiety fatalnej czy film „Patsy“ Kinga Vidora (1928), w którym Marion Davis fenomenalnie parodiuje archaiczną grę aktorską polskiej gwiazdy.
 
Polska repremiera filmu „Bestia” otworzy 15. Święto Niemego Kina
 
Na otwarcie (czwartek 19.04) pokażemy film prezentujący narodziny gwiazdy – „Bestia“ z 1917 roku. Produkcja zachowała się jedynie w amerykańskiej wersji eksportowej pt. „The Polish Dancer“. Jest obecnie najstarszym obrazem z udziałem Poli Negri i jedynym przykładem najwcześniejszego, polskiego okresu jej kariery. Pokaz „Bestii“ będzie równocześnie polską premierą filmu po zakończonej w 2017 roku restauracji cyfrowej w rozdzielczości 4K. Filmowi towarzyszyć będzie koncert Włodka Pawlika na fortepian i taśmę. Nagradzany w Polsce i za granicą pianista jest nie tylko jednym z najgłośniejszych obecnie nazwisk polskiego jazzu, ale także autorem świetnie przyjętych przez krytykę ścieżek filmowych. Muzykę autorstwa Pawlika można usłyszeć m.in. w „Rewersie” Borysa Lankosza, „Pora umierać” Doroty Kędzierzawskiej czy „Nightwatching” Petera Greenawaya. Podczas solowego występu w kinie Iluzjon usłyszymy utwór, którego równoważnymi elementami będą precyzyjnie rozpisana kompozycja i spontaniczna improwizacja.

FRAGMENT FILMU

Nie takie znowu nieme
 
Podczas Święta Niemego Kina film spotyka się z muzyką, a przeszłość z teraźniejszością. Dlatego wszystkie pokazy wybranych przez nas „zabytków” polskiej i światowej kinematografii wzbogacone będą o graną na żywo ścieżkę dźwiękową autorstwa wyjątkowych reprezentantów polskiej sceny muzycznej. Wybierając artystów, stawialiśmy przede wszystkim na różnorodność. Zagrają więc artyści doświadczeni w materii filmowej oraz twórcy, dla których jest to nowe wyzwanie. Na scenie pojawią się muzycy utożsamiani z jazzem, elektroniką, popem oraz folkiem. Niektórzy instrumentaliści zamierzają zawierzyć improwizacji, inni – cyzelują premierowe kompozycje. Układając program, szukaliśmy relacji pomiędzy fabułą filmu a specyfiką wykonawcy: mechaniczna „Lalka” Ernesta Lubitscha (1919) doczeka się więc elektronicznej oprawy, losy „Hiszpańskiej tancerki” Herberta Brenona (1923) będziemy śledzić przy akompaniamencie gitary, a o oprawę muzyczną rozgrywającej się w górskiej scenerii „Dzikiej kotki” Ernesta Lubitscha (1921) zadba folkowa Sutari. Podobnych związków jest więcej, aby je odnaleźć, wystarczy spędzić długi weekend ze Świętem Niemego Kina.
 
Imprezy towarzyszące
 
Dla miłośników muzyki rodem z przedwojennej Warszawy – piosenek i pieśni Wiery Gran, Mieczysława Fogga czy Adama Astona – przygotowaliśmy potańcówkę z Warszawską Orkiestrą Sentymentalną (Piątek, 20.04). Najmłodszym widzom zaproponujemy wydarzenia familijne połączone z interaktywnym pokazem archiwalnych filmów animowanych z muzyką na żywo. Do projektu zaprosiliśmy artystów: Annę Ługowską, Jakuba Pałysa, Aleksandrę Nykowską Bartosza Ługowskiego oraz Piotra Jarosza.
 
Spróbujemy również opisać fenomen Poli Negri, jej kariery i zmitologizowanej biografii podczas międzynarodowej konferencji „Pola Negri – aktorka, ikona, legenda”, którą organizujemy przy wsparciu polskich filmoznawców z czołowych ośrodków akademickich, we współpracy z festiwalem Le Giornate del Cinema Muto w Pordenone i EYE Filmmuseum w Amsterdamie.
 
Dodatkowo filmy prezentowane podczas Święta Niemego Kina staną się pretekstem dla prelekcji pełnych nieznanych zakulisowych historii i pikantnych stuletnich skandali z pierwszych stron gazet!

Pola Negri – fenomen gwiazdy

Czy można mówić o charakterystycznym stylu gry i tańca Poli Negri? Dlaczego jej urokowi ulegali reżyserzy i partnerzy filmowi? Dlaczego wielbiły ją tłumy? Odpowiedź na te pytania będzie można znaleźć w filmach, które zostały włączone do sekcji otwierającej jubileuszowe święto „Bestii", egzotycznej „Hiszpańskiej tancerce", groteskowej „Dzikiej kotce", produkcji „Gdy serce nienawiścią pała" – prezentowanej z unikatowej kopii 35 mm wykonanej w systemie Desmetcolor (jest to dawna, jeszcze analogowa technologia rekonstrukcji koloru w filmach niemych)  – oraz „Mani", pochodzącej z najwcześniejszego okresu niemieckiej kariery Negri, którą będzie można zobaczyć poza przeglądem, w czasie niedzielnych seansów „Retrokino” w warszawskim kinie Iluzjon.

Obok Poli Negri dwa znamienne hasła tegorocznego Święta Niemego Kina to: kobieta i taniec. Kobietom poświęcamy dwie kolejne sekcje programu.

Poprzedniczki, rywalki, parodystki – jak określić gwiazdy pojawiające się na ekranie równolegle z Polą Negri? Kto inspirował Polę Negri? Asta Nielsen, Ossi Oswalda, Marion Davies – która z nich grała jak Pola Negri, a która ją prześmiewczo kopiowała? W sekcji „Poprzedniczki, rywalki, parodystki” znalazły się cztery filmy: „Nie chcę być mężczyzną", „Przepaść", „Lalka" i „Patsy", która zwieńczy przegląd.

Aktorki kina niemego swoją ekspresyjną grą fascynowały całe rzesze ludzi. Wielkie, podkreślone czarną kredką oczy, wężowe ruchy, zmysłowe pozy – to wszystko będzie można znaleźć w filmach z sekcji „Niewolnice zmysłów". W jej skład wchodzą skandalizująca „Puszka Pandory” oraz inspirowany zabójstwem aktorki Marii Wisnowskiej film „Ludzie bez jutra”, który zostanie pokazany w czasie specjalnej edycji „Retrokina”.

Taniec, nieodłącznie związany z postacią Poli Negri, stanie się tematem filmów ostatniej sekcji: „Taniec, eksperyment na ekranie". Pokażemy „Niemą z Portici", film, w którym niezapomnianą kreację stworzyła primabalerina Anna Pawłowa. Program uzupełnia siedem etiud tanecznych z początku XX wieku – pierwsze próby zatrzymania tańca na ekranie.
 

ZOBACZ PROGRAM FESTIWALU

 

Wszystkie treści na PrestoPortal.pl czytasz za darmo. Jesteśmy niezależnym, rzetelnym, polskim medium. Jeśli chcesz, abyśmy takim pozostali, wspieraj nas - zostań stałym czytelnikiem kwartalnika Presto. Szczegóły TUTAJ.

Jeśli jesteś organizatorem życia muzycznego, artystycznego w Polsce, wydawcą płyt, przedstawicielem instytucji kultury albo po prostu odpowiedzialnym społecznie przedsiębiorcą - wspieraj Presto reklamując się na naszych łamach.

Więcej informacji:

Teresa Wysocka , teresa.wysocka [at] prestoportal.pl

Drogi użytkowniku, zaloguj się aby móc komentować nasze treści.